Wydajne składowanie towaru to poważny element funkcjonowania nowoczesnych magazynów i centrów logistycznych. Odpowiednio dobrana metoda przechowywania wpływa na szybkość kompletacji zamówień, redukcję strat oraz optymalizację kosztów operacyjnych. W logistyce stosuje się różne strategie składowania, w tym FIFO, LIFO, FEFO, HIFO i LOFO, które pozwalają na efektywne zarządzanie zapasami. Poznajmy zatem zasady ich działania, zalety oraz zastosowanie w branży e-commerce, handlu detalicznym i przemyśle.
Dlaczego wybór metody składowania towarów jest kluczowy?
Prawidłowe zarządzanie magazynem jest niezbędne do zapewnienia płynności operacyjnej w każdej firmie zajmującej się handlem i dystrybucją. Niezależnie od tego, czy przedsiębiorstwo prowadzi własny magazyn, czy korzysta z usługi takiej jak outsourcing magazynowy, wybór metody składowania wpływa na:
- optymalizację kosztów magazynowania,
- minimalizację strat wynikających z przeterminowania lub uszkodzenia towarów,
- wydajne kompletowanie zamówień internetowych,
- szybkość realizacji wysyłek,
- lepszą organizację przestrzeni magazynowej.
Firmy działające w modelu e-commerce często prowadzą sklep internetowy bez magazynu – w tym przypadku wybór odpowiedniej strategii składowania w zewnętrznym centrum magazynowym jest równie istotny. Jakie są zatem zasady składowania towaru?
FIFO – first in, first out
Magazynowanie towaru metodą FIFO (pierwsze weszło, pierwsze wyszło) polega na tym, że towary, które jako pierwsze trafiły do magazynu, również jako pierwsze z niego wychodzą. Jest to najbardziej intuicyjna strategia składowania towaru, szczególnie przydatna w przypadku produktów o ograniczonym terminie ważności, takich jak żywność, kosmetyki czy leki.
Zalety FIFO:
- minimalizacja ryzyka przeterminowania towarów,
- łatwa kontrola zapasów,
- ograniczenie strat finansowych.
Zastosowanie FIFO:
- logistyka dla e-commerce, gdzie klienci oczekują świeżych produktów,
- logistyka magazynowa w spożywce i farmaceutykach,
- branża kosmetyczna i chemiczna.
LIFO – last in, first out
Metoda LIFO (ostatnie weszło, pierwsze wyszło) zakłada, że najnowsze dostawy towarów są wydawane w pierwszej kolejności. Jest stosowana głównie w magazynach, gdzie nie ma ryzyka przeterminowania produktów, np. w przechowywaniu materiałów budowlanych czy surowców przemysłowych.
Zalety LIFO:
- zmniejszenie kosztów podatkowych poprzez wyższe koszty własne sprzedaży,
- możliwość szybszej rotacji najnowszych dostaw,
- efektywność w przypadku przechowywania dużych ilości jednolitych produktów.
Zastosowanie LIFO:
- branża budowlana (np. przechowywanie cementu, cegieł),
- składowanie towaru takiego jak metale i surowce,
- magazyny przechowujące towary sezonowe.
FEFO – first expired, first out
FEFO (pierwsze, które straci ważność, pierwsze wychodzi) to metoda składowania stosowana głównie w branżach, w których termin ważności produktu jest kluczowy. W tej strategii system zarządzania magazynem priorytetowo traktuje towary o najkrótszym terminie przydatności.
Zalety FEFO:
- eliminacja strat wynikających z przeterminowania produktów,
- lepsza kontrola jakości,
- zgodność z przepisami sanitarnymi.
Zastosowanie FEFO:
- przemysł farmaceutyczny,
- sektor spożywczy,
- produkcja kosmetyków.
HIFO – highest in, first out
HIFO (najdroższe weszło, pierwsze wyszło) polega na wydawaniu z magazynu towarów o najwyższej wartości w pierwszej kolejności. Jest stosowane głównie w sytuacjach, gdzie ceny surowców lub produktów podlegają dużym wahaniom.
Zalety HIFO:
- zmniejszenie kosztów finansowych związanych z utrzymywaniem drogich zapasów,
- ochrona przed spadkiem wartości towarów,
- korzystne z punktu widzenia podatkowego (wyższy koszt własny sprzedaży).
Zastosowanie HIFO:
- przechowywanie surowców o dużej zmienności cenowej,
- branża paliwowa i metalurgiczna,
- logistyka produktów luksusowych.
LOFO – lowest in, first out
LOFO (najtańsze weszło, pierwsze wyszło) to strategia przeciwstawna do HIFO – zakłada wydawanie w pierwszej kolejności produktów o najniższej wartości. Ma zastosowanie w sytuacjach, gdy firma chce minimalizować straty wynikające z przestarzałych zapasów.
Zalety LOFO:
- minimalizacja strat wynikających ze zmniejszenia wartości starszych towarów,
- lepsza kontrola nad zapasami w firmach produkcyjnych,
- redukcja kosztów składowania towarów o niskiej wartości.
Zastosowanie LOFO:
- branża elektroniczna (np. magazynowanie części komputerowych),
- produkcja odzieży i obuwia,
- firmy handlowe operujące na dużą skalę.
Która metoda składowania jest najlepsza?
Nie istnieje jedno idealne rozwiązanie, które sprawdzi się w każdej firmie. Wybór odpowiedniej strategii składowania zależy od rodzaju działalności, charakterystyki produktów oraz skali operacji logistycznych. W przypadku firm e-commerce kluczowe są FIFO i FEFO, które zapewniają świeżość towarów i optymalizację łańcucha dostaw. Z kolei branże przemysłowe często stosują LIFO lub HIFO, aby kontrolować koszty surowców.
Reasumując, efektywne zarządzanie magazynem wymaga świadomego wyboru metody składowania towaru. Odpowiednia strategia pozwala na lepszą organizację procesów magazynowych, zwiększenie efektywności logistyki magazynowej i redukcję kosztów. W dobie dynamicznie rozwijającego się e-commerce oraz wzrostu znaczenia outsourcingu magazynowego, firmy powinny dostosowywać strategie składowania do swoich potrzeb, aby maksymalizować zyski i usprawniać procesy magazynowania towaru. Warto pamiętać, że współczesne centrum magazynowe to nie tylko miejsce przechowywania, ale kluczowy element logistyki dla e-commerce, wpływający na szybkość i jakość obsługi klienta.
